ภาพจาก : http://www.fao.org/3/a-i4756e.pdf

ตามข้อมูลจากหนังสือ Legal Guide on Contract Farming by Unidroit/FAO/IFAD ได้ระบุแนวทางสำคัญในการทำ Contract Farming อย่างรับผิดชอบตามหลักสากล จะต้องประกอบด้วยปัจจัยสำคัญ 6 ประการ 

1. กำหนดองค์ประกอบของสัญญาให้มีเรื่องพื้นฐาน 3 ประเด็นสำคัญ คือ คู่สัญญา เงื่อนไขในสัญญา และรูปแบบแห่งสัญญา 
2. หน้าที่ของคู่สัญญา กำหนดให้มีเรื่องหน้าที่ของคู่สัญญาไว้ 4 ประการ คือ การกระจายความเสี่ยงภัยในการประกอบการ เงื่อนไขที่จำเป็นสำหรับคู่สัญญา เงื่อนไขพิเศษในการดำเนินงาน และการระงับพันธะหรือหน้าที่ 
3. การกำหนดให้ในสัญญามีเรื่องการยกเว้นความรับผิดในกรณีที่ไม่สามารถปฏิบัติตามสัญญาไว้ คือเหตุสุดวิสัยและพฤติการณ์ที่เปลี่ยนไปในสัญญาเพื่อการผลิตผลิตภัณฑ์ทางเกษตร เหตุการณ์ที่สะท้อนให้เห็นถึงเหตุสุดวิสัยและพฤติการณ์ที่เปลี่ยนแปลงและผลลัพธ์จากการรับรู้ถึงเหตุสุดวิสัยและพฤติการณ์ที่เปลี่ยนแปลง 
4. กำหนดเครื่องมือและวิธีการเมื่อไม่สามารถปฏิบัติตามสัญญาได้ 
5. กำหนดให้ในสัญญามีเรื่องระยะเวลา การต่ออายุสัญญา และการสิ้นสุดสัญญาไว้ 
6. กำหนดให้ในสัญญามีเรื่องการระงับข้อพิพาทต่างๆ ไว้

สัญญา Contract Farming ของ CPF ให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วมของเกษตรกรในการดำเนินธุรกิจร่วมกัน เพื่อให้เติบโตไปด้วยกันอย่างยั่งยืน โดยเฉพาะในกรณีมีความเสี่ยง มีการระบุรายละเอียดการจ่ายผลตอบแทนอย่างชัดเจน และยังได้จัดทำป้ายฟาร์มใหม่ที่มีการระบุชื่อฟาร์ม ที่อยู่ ประเภทของสัตว์ที่เลี้ยง เพื่อแสดงข้อมูลฟาร์มที่เข้าร่วมโครงการกับบริษัทฯ แก่ชุมชนรอบข้าง แนวทางดังกล่าวนี้ได้รับการยอมรับจากองค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) และ FAO ยังนำไปเป็นตัวอย่างให้หลายประเทศที่ดำเนินโครงการ Contract Farming ได้ศึกษา เช่น ประเทศปากีสถาน ได้นำตัวอย่างไปสร้างองค์ความรู้ใน Course on ‘Planning and Implementing Contract Farming Operations’ รวมทั้งสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวที่ในอนาคตจะผลักดันกฎหมาย Contract Farming ก็ได้นำตัวอย่างสัญญา Contract Farming ของ CPF ไปเป็นกรณีศึกษา เป็นต้น 

ทั้งนี้เครือเจริญโภคภัณฑ์ได้ดำเนินการยกระดับมาตรฐานของสัญญา Contract Farming ซึ่งที่ผ่านมาได้รับการยืนยันจากคณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยว่า สัญญา Contract Farming ของเครือฯ มีแนวทางมาตรฐานตามหลักสากล โดยองค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) ได้นำไปเป็นตัวอย่างให้หลายๆ ประเทศ ได้ศึกษารูปแบบสัญญาที่เป็นธรรมด้วย

ที่มา : UNIDROIT, FAO and IFAD. 2015. UNIDROIT/FAO/IFAD Legal Guide on Contract Farming. Rome

อ้างอิงจาก : วารสารบัวบานฉบับที่ 8