เรื่องฮอร์โมนในเนื้อไก่ยังคงเป็นประเด็นที่สังคมไทยถกเถียงกันมายาวนาน ว่าการที่เด็กโตเป็นสาวเร็วนั้น เป็นเพราะกินไก่ที่มีฮอร์โมนเร่งโต จริงหรือไม่?
มาไขข้อข้องใจกับ “อ.สพ.ญ.พัชราภรณ์ ขำพิมพ์” คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ในฐานะนักวิชาการด้านโรคและการเลี้ยงสัตว์ปีก ซึ่งทำงานอยู่ในวงการนี้มานาน กันค่ะ
อ.สพ.ญ.พัชราภรณ์ ขำพิมพ์
กับคำถามที่ถามกันมาว่า “เนื้อไก่ในบ้านเรายังมีโอกาสที่จะพบฮอร์โมนตกค้างอยู่หรือไม่?” คำตอบคือ "ไม่มีแล้วค่ะ" เหตุผล คือ ด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ในการผลิตอาหารสัตว์ การปรับปรุงพันธุ์ไก่ให้เห็นสายพันธุ์ที่โตเร็ว ระบบการป้องกันโรคที่ดี การเลี้ยงในโรงเรือนระบบปิดที่ทันสมัย ทำให้การเลี้ยงไก่ไม่จำเป็นต้องพึ่งฮอร์โมนเร่งโต
การปรับปรุงพันธุ์ไก่ให้เป็นสายพันธุ์ที่โตเร็ว ช่วยลดระยะเวลาในการเลี้ยงลงอย่างมาก โดยไม่ต้องใช้สารเร่งใดๆเลยก็โตเองได้ ขอเพียงได้รับสารอาหารที่เพียงพอตามความต้องการของสายพันธุ์ และอยู่อย่างสุขสบาย ไม่เจ็บ ไม่ป่วย ไม่เครียด ไก่ก็จะเจริญเติบโตได้รวดเร็ว ซึ่งการปรับปรุงสายพันธุ์ไก่ ต้องใช้เวลาวิจัยกันมายาวนานหลายสิบปี ค่อยๆปรับปรุงมาเรื่อยๆ ให้ได้ลักษณะตามที่ต้องการ การปรับปรุงพันธุ์ไม่ได้มีอันตรายใดๆต่อผู้บริโภคเนื้อไก่ เพราะเป็นการปรับปรุงในระดับพันธุกรรมของตัวไก่เองเท่านั้น ไม่ได้มีผลต่อเซลล์หรือพันธุกรรมในร่างกายมนุษย์
เทคโนโลยีในการผลิตอาหารสัตว์ที่ทันสมัย สามารถคำนวณและผสมอาหารสำเร็จรูปให้ได้สารอาหารตรงตามความต้องการของสายพันธุ์ไก่เหล่านี้ ทำให้ไก่สามารถโตได้ตามลักษณะของสายพันธุ์ที่โตได้เร็วอยู่แล้วโดยไม่จำเป็นต้องเสริมสารเร่งโตใดๆเพิ่มเข้าไปอีก
ระบบการป้องกันโรคที่ดี ทำให้ไก่ไม่ป่วย ไม่เครียด และสามารถเจริญเติบโตได้ดีตามมาตรฐานสายพันธุ์ ระบบป้องกันโรค คือ ระบบที่ป้องกันไม่ให้เชื้อโรคเข้ามาทำให้ไก่เจ็บป่วยได้นั่นเองค่ะ เช่น การมีรั้วรอบขอบชิด การฆ่าเชื้อพาหนะและอุปกรณ์ก่อนเข้าฟาร์ม การอาบน้ำสระผมเปลี่ยนเสื้อผ้าที่สะอาด เปลี่ยนรองเท้าบู๊ทก่อนเข้าฟาร์ม เป็นต้น นอกจากนั้น การให้วัคซีนเพื่อป้องกันโรคในไก่นั้นก็ยังเป็นสิ่งที่จำเป็น เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันที่ดี โดยวัคซีนที่ให้นั้นไม่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภค และมีการควบคุมระยะหยุดวัคซีน
การเลี้ยงในโรงเรือนระบบปิดที่ทันสมัยที่ทำให้ไก่อยู่อย่างสุขสบาย ช่วยให้ไก่มีสุขภาพดีและเจริญเติบโตได้ดี สามารถเลี้ยงไก่โรงเรือนละหลายหมื่นตัว โดยไก่ไม่เครียด สามารถแสดงพฤติกรรมตามธรรมชาติได้ตาม"หลักสวัสดิภาพสัตว์"
นอกจากประเด็นที่ได้กล่าวมาข้างต้นแล้ว ไก่ที่ผลิตจากฟาร์มที่ได้รับรองระบบมาตรฐาน ย่อมได้รับการตรวจสอบในทุกขั้นตอนว่าปลอดภัยต่อผู้บริโภคแน่นอน เราจึงต้องเลือกแหล่งที่มาของเนื้อไก่กันสักนิด ว่าผ่านการตรวจสอบจากระบบมาตรฐานเหล่านี้มาหรือไม่ โดยสามารถดูจากตราสัญลักษณ์ต่างๆหน้าภาชนะบรรจุ อาทิ ตราสัญลักษณ์อาหารปลอดภัยของกระทรวงสาธารณสุข
นอกจากนี้ กฎหมายด้านความปลอดภัยของอาหาร ซึ่งการใช้ฮอร์โมนในไก่ถือเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย เพราะสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้เพิกถอนตำรับของฮอร์โมนนี้ไปแล้ว โดย อย. มีประกาศกระทรวงสาธารณสุขที่ 417/2528 ลงวันที่ 23 กันยายน 2529 เพิกถอนทะเบียนตำรับยาสำหรับสัตว์ Hexoestrol ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ใช้ในสัตว์ปีก หากมีการลักลอบใช้ ถือว่ามีความผิดตามกฎหมาย และหากเรานับจากวันที่ประกาศจนถึงปัจจุบันก็เป็นระยะเวลาเกือบ 33 ปีแล้วที่มีการใช้กฎหมายนี้ จึงทำให้ฮอร์โมนที่ใช้เร่งโตในไก่ดังกล่าวถูกปราบปรามจนหมดจากอุตสาหกรรมการเลี้ยงไก่ไทยไปแล้ว
ด้วยปัจจัยทั้งหมด ทำให้เกษตรกรยุคใหม่ สามารถเลี้ยงไก่ให้โตเร็วและมีลักษณะตรงตามความต้องการของตลาดได้โดยไม่ต้องใช้ฮอร์โมนช่วยเร่งการเจริญเติบโตอีกต่อไป
ข้อถกเถียงที่ว่าการที่เด็กมีภาวะเป็นสาวเร็วจากการกินฮอร์โมนที่ตกค้างในเนื้อไก่นั้น จึงไม่เป็นความจริงอีกต่อไป เพราะภาวะโตเป็นสาวเร็วก่อนอันควรวัย เกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งกรรมพันธุ์ ฮอร์โมนจากต่อมใต้สมอง พฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เปลี่ยนไปจากอดีต ซึ่งเด็กๆในยุคปัจจุบัน มีการบริโภคอาหารที่มีไขมันสูง เพิ่มขึ้นตามไลฟ์สไตล์ของครอบครัวยุคใหม่ เช่น อาหารฟาสต์ฟู้ดที่ทำให้เด็กมีปัญหาเรื่องอ้วนกันมาก ความอ้วนมีส่วนทำให้เด็กเป็นสาวเร็วก่อนวัย เพราะไขมันเป็นองค์ประกอบหลักของฮอร์โมนเพศหญิง ซึ่งหากร่างกายเด็กได้รับไขมันในปริมาณที่มากเกินไป จะทำให้ร่างกายก็จะผลิตฮอร์โมนเพศหญิงออกมาเร็วกว่าปกติได้ค่ะ
ที่มา: ซีพีเอฟ